Vier graalburchten in Zuid-Frankrijk en Noord-Spanje

Als Parcival in de 9e eeuw als historische persoonlijkheid geleefd heeft, zoals Steiner zegt, waar heeft dan de graalburcht van Amfortas gestaan? Rudolf Steiner zei tegen Ilona Schubert dat er vier graalburchten zijn: de Montsegur in Frankrijk en drie (in het teken van de Titurel-mysterieën) in Noord Spanje: San Juan de la Peňa en nog twee andere, die de eerste graalburchten zijn (waaronder die van Amfortas) . Hij zei dat je die laatste twee kunt vinden (dus nog steeds vindbaar in onze tijd) door de lijn Montségur in Zuid Frankrijk naar San Juan de la Peňa bij Jaca op gelijke wijze door te trekken naar het verdere zuid-westen. Dan kom je aan de zuidkant van het hoge gebergte van de Sierra de la Demanda in de Rioja-streek, welk gebergte ook de vorm heeft van een liggende maansikkel! Steiner zegt enerzijds dat Trevrizent in Arlesheim leefde en anderzijds dat de graalburcht van Amfortas, waar Parcival aan het begin van de 9e eeuw kwam, hier, in Noord Spanje, heel moeilijk te vinden door het dichte struikgewas, gebouwd was.

Is San Millán de Suso een graalburcht?

M. Schmidt-Brabant beschrijft dat hij denkt dat de eerste graalburcht in het midden van dit gebergte lag (bij Ezcaray) en het tweede, meer toegankelijk, geweest zou kunnen zijn: de Monasterio San Millán de la Cogolla (Suso). Het blijkt inderdaad dat dit laatste klooster in 1030 is gebouwd op de fundamenten van een kerk uit de zesde eeuw met nog steeds zichtbare drie heremietengrotten, waarin het oudste altaar van Spanje is aangebracht. Het ligt verscholen achter de prachtig rode rotsformaties van de bergen. San Millán (473-574), die een openbaring van de Godheid had ontvangen, had zich hier teruggetrokken en een leven van liefde geleid, waarbij hij vele zieken heeft genezen en veel leerlingen tot ontwikkeling heeft gebracht. Het is op zichzelf niet onmogelijk dat deze San Millán één van de incarnaties was van Titurel, die Alfred van Scharfenburg in Gallicië – Noord Spanje – in de eerste eeuwen van het christendom als bouwer van de graalburcht beschrijft (de mededeling dat Titurel vanaf de 1e/2e eeuw pas na vierhonderd jaar een jonkvrouw vind, kan duiden op het gedurende deze periode inspirerend aanwezig zijn in een geestelijke of in een fysieke gestalte). Volgens Steiner is Titurel de goddelijke Manoe in menselijke verschijningsvorm, die ook als Melchizédek aan Abraham verschenen was. En hij zegt ook dat Parcival een reïncarnatie is van Mani, die de menselijke Manoe genoemd kan worden. Mani ontmoet de graalburcht van Titurel.

De ontdekking van een manicheïsche tempel in Santa Maria de Lara

Op mijn zoektocht naar de eerste graalburcht in Sierra de la Demanda in september 2008 (bij Ezgaray hebben we niets gevonden), las ik dat er een west-gotische hermitage uit de 7e eeuw te zien moest zijn precies in de streek die Rudolf Steiner had aangegeven. Die moet er in ieder geval in de 9e eeuw, toen Parcival leefde, zijn geweest. Toen ik Santa María de Quintanilla de las Viñas, bij San Millán de Lara (opnieuw de naam San Millán), in de bergen tussen Burgos en Soria bezocht, was te zien dat alleen nog het centrale voorgedeelte van een kerk uit de 7e eeuw over was met organische decoratieve symbolen, zoals zesvoudige bloemen, een pauw en een griffioen.

Ik stond versteld wat ik binnen op de reliëfs van de centrale boog boven het altaar zag: Christus als Zon (Solar) bij de rechterzuil en Christus als Maan (Luna) bij de linkerzuil voor het altaar (zie afb.). Ik wist door het manicheïsme-onderzoek onmiddellijk: dit is het beeld van ‘Jezus de Zonne-Maangod’ in het manicheïsme!

Zoals Steiner Christus in verbinding bracht met de zeven Elohim die met de zon en maan verbonden zijn: Christus als Zevengeest, zo heeft Mani dit ook geschouwd. Christus de Maan was ook verbeeld zoals Mani in Turfan verbeeld is: met een maansikkel naar boven gericht die de zon draagt. Santa Maria de Lara moet een west-gotische/manicheïsche tempel geweest zijn! Paus Leo de Grote had in Spanje van de manicheeërs ook gezegd dat zij vasten in het teken van de zon en in het teken van de maan, en zegt over hen: “Zij leerden hen om Christus te aanbidden in de zon en in de maan”. De manicheeërs konden vanaf de 5e eeuw in Spanje niet expliciet naar buiten treden; zij hebben zich kunnen verbinden met het west-gotische christendom in Spanje. Dit betekent nu dat er niet alleen een manicheïsche tempel in China, maar zelfs in Europa is te vinden! Deze ontdekking beschrijf ik nu in een wetenschappelijk artikel voor het manicheïsme-onderzoek. L. H. Grondijs bleek hierover ook al in 1952 geschreven te hebben: ‘Une église manichéenne en Espagne’, maar dit was in de wetenschappelijke kring van manicheïsme-onderzoekers geheel niet bekend.

Is Santa Maria de Lara de eerste graalburcht?

De vraag is nu of deze manicheïsche tempel ook één van de eerste graalburchten is geweest. Het wezen van het graalschristendom van Titurel en het wezen van het graalschristendom van Mani (Mani heeft op een fresco in Turfan een graalschaal in zijn aura en spreekt ook – in de ‘Kölner Mani Kodex’ – over de schaal van wijsheid in de menselijke ziel) is heel goed met elkaar in overeenstemming te brengen. Het west-gotische christendom baseert zich op het denken van Arius: de Triniteit bestaat uit drie wezenheden die in eenheid met elkaar samenwerken en ieder mens heeft een godsvonk in zich. De leraar van Arius is Meister Jesu: Lucianus van Samosata. De leer van Arius is ook de opvatting van Mani: het wezen van de Heilige Geest kende hij als zijn tweelingwezen, en ieder mens heeft een goddelijk Zelf. Als aan het einde van de 11e eeuw de roomse ritus de plaats moet innemen van de west-gotische ritus, zoals eerst in Jaca werd geïnitieerd (1071), moest, naar mijn inzicht, het graalschristendom zich terugtrekken. Steiner spreekt ook over de ‘latere gotische mysterieën’ (GA 97 29-7-6) in Noord Spanje ‘in de tijd van de kruistochten (einde 11e eeuw) en wat daarvoor’. Hij zegt ook dat in deze mysterieën een andere graalsriddergemeenschap is dan de riddergemeenschap van koning Arthur. Het is natuurlijk een heel belangrijk argument dat Steiner heel duidelijk geografisch (bij St. Domingo de Silos waar in 593 de west-gotische koning Ricarred een klooster vestigde dat later door de Moren is vernietigd) deze plaats in de Sierra de la Demanda aanduidden in relatie tot de graalburchten van Titurel en Amfortes. Is het ook niet kenmerkend in relatie tot de vraag die Parcival aan Amfortas stellen moet waarom hij lijdt, dat Sierra de la Demanda betekent: ‘de bergen van de vraag’ (vraag/verzoek in religieuze context)? Vlak naast deze kerk Santa Maria de Lara staat hoog op een berg – met een ongelooflijk uitzicht – een burcht uit de 10e eeuw van Fernán Gonzaléz (930-970), de eerste graaf van Castilië die streed tegen de moren. Was hier al eerder de wereldlijke bescherming van deze mogelijke graalkapel? Verder is de maansikkel opvallend en blijkt ook onder Christus de Zon een graalschaal zichtbaar te zijn. De apostelen hebben de wijnbeker van het laatste avondmaal in de hand. In de bergwand boven Santa Maria de Lara zijn vele grotten te zien, waarin heremieten hebben gewoond. Hebben zij een graalsgemeenschap gevormd? Ontmoet Mani in zijn volgende leven als Parcival een graalburcht met manicheïsche motieven?

San Juan de la Peňa als graalburcht

Als je kijkt naar de ouderdom van beiden, dan was mogelijk Suso de eerste en Santa Maria de Lara de tweede graalburcht. De eerste graalburchten in Sierra de la Demanda; de volgende in San Juan de la Peňa (of Peňa de la salvatore – Montsalvatch), een klooster in de rode bergwand vanaf de 9e eeuw, waar in de 11e eeuw een 300-tallige graaliddergemeenschap in het wit gekleed met een rood kruis was (zoals Briz Martinez, abt van San Juan de la Peňa uit de 17e eeuw, ons zegt). De koningen van Aragon zijn hier begraven. Dit moet volgens Steiner een werkelijke graalburcht zijn geweest waar de goddelijke graal verscheen. Dit zou geweest kunnen zijn van de 9e eeuw tot aan 1071 als de roomse ritus wordt ingevoerd. Vlak in de buurt, bij Huesca is er zelfs een berg die naar de graal is genoemd: Pico Gratal. Hier in deze graalburcht heeft zelfs nog een fysieke graalkelk gestaan, die volgens de verhalen terug te voeren is tot Laurentius in de 3e eeuw die deze vanuit Rome, waar Petrus deze gebracht had, naar Noord Spanje laat brengen.

De Montségur als graalburcht

Daarna gaat de graal(burcht), volgens Steiner, verder in oostelijke richting: naar de Montségur in Zuid Frankrijk. Ilona Schubert stelt dat deze hier al voor het Katharisme in de 9/10e eeuw gebracht is. Het is heel goed mogelijk dat de katharen deze graal verder hebben behoed tot in 1244, toen de Montségur viel. Natuurlijk gaat het hier primair om de bovenzinnelijke graal, of de Geest van Christus: de Parakleet, die bijvoorbeeld Mani vervulde. De spijziging door de graal is de scheppende wijsheid van de Geest van Christus, die de menselijke ziel die door de katharsis is gegaan als graalschaal in zich kan opnemen, wat tot in onze tijd mogelijk is.

(Dit artikel van Roland van Vliet werd gepubliceerd in Motief in de zomer van 2009)